Nieuwus.nl

OPINIE: Orgelmuseum in nieuw Speelhuis
Auteur: Lodewijk den Breejen | Eindhovens Dagblad vrijdag 06 januari 2012 tekst verkleinentekst vergroten

Een nieuw theater kan op de Obragaslocatie komen en het nieuw op te trekken Speelhuis kan een museumfunctie krijgen. foto Jurriaan Balke

Na herbouw zou 't Speelhuis een nieuwe bestemming kunnen krijgen als huisvestiging voor de unieke verzameling draaiorgels die nu in de Gaviolizaal staat. Sinds het tragische afbranden van 't Speelhuis lopen er twee discussies door elkaar: over het hebben van een adequaat theater voor de stad Helmond en over de onvervangbare waarde van 't Speelhuis als monument en icoon van de stad.

De status van uniek monument leidt onherroepelijk tot herbouw. De noodzaak van een eigentijds theater wijst niet de weg naar herbouw van het oude Speelhuis. Het gebouw had immers zijn beperkingen, was moeilijk verhuurbaar en de grote zaal was veel te klein om grote producties naar Helmond te halen. De gages zijn daarvoor immers te hoog ten opzichte van de recette. Alleen een try-out bracht mensen als Joep van 't Hek naar Helmond. Of je bracht wél Tineke Schouten en incasseerde met een uitverkocht theater toch een verliespost!

Er zijn al diverse mogelijkheden geopperd de afgelopen dagen. Daaraan wil ik het volgende toevoegen. De gemeenteraad van Helmond doet er goed aan om de jarenlang voortslepende kwestie rond de wereldberoemde draaiorgels bij een mogelijke herbouw van 't Speelhuis van Piet Blom te betrekken. Aangezien een nieuw te bouwen Speelhuis wel uiterlijk hetzelfde kan worden maar inwendig niet, omdat kunstschilder Har Sanders is overleden, zou het goed mogelijk zijn om 't Speelhuis als monument te herbouwen. De grote zaal hoeft echter niet meer de functie te krijgen van theaterzaal. In het herrezen Speelhuis kan de hoofdzaal worden omgedoopt tot Gaviolizaal. Daarin en in de aanpalende zalen kunnen de draaiorgels en nevencollecties worden ondergebracht. Ik pleit dus voor een museumfunctie van het nieuw op te trekken Speelhuis. De kosten van deze nieuwe functie kunnen naast de verzekeringspenningen mogelijk mede gefinancierd worden uit de opbrengst van de vrijgekomen locatie in de Torenstraat. Zo'n nieuw Speelhuis zou een belangrijke toeristische attractie zijn.

Het is evident dat daarnaast sprake zal moeten zijn van een eigentijds theater voor de stad Helmond, waarbij je uit dient te gaan van een zaal met minimaal 1.000 stoelen. De Obragaslocatie lijkt hiervoor zeer geschikt. De directeur van 't Speelhuis, Theo Inniger heeft zich hier jaren geleden al voor uitgesproken.

Dat wil zeggen dat van de gemeenteraad en het college een tour de force wordt gevraagd in een tijd waarin we vooral over bezuinigingen horen. Als we voor bovenstaande optie kiezen zal dit betekenen dat het Investeringsprogramma fors op de schop moet en de Voorjaarsnota nog belangrijker wordt als al het geval is.

Een forse investering in kunst en cultuur is enkel geloofwaardig als duidelijk is waar de rekening wordt neergelegd. Zorgvuldigheid is geboden. Voorgenomen plannen moeten worden heroverwogen.

Geen geld meer overhebben voor verslaafden/ daklozen en hen op straat zetten en hun de dag, avond- en nachtopvang afpakken. Maar wél een peperduur voetbalstadion op Berkendonk realiseren in een natuurgebied wat m.i. veel goedkoper kan op de Braak, zal natuurlijk - bij wijze van voorbeeld - niet bijdragen aan draagvlak voor de toeristische topattractie Speelhuis/Gaviolizaal enerzijds en anderzijds een eigentijds theater voor een stad die - langzamer dan gedacht - toch richting 100.000 inwoners groeit.

Door Lodewijk den Breejen, oud-raadslid in Helmond en lid ChristenUnie.

Gouden bezittingen

Het opinieverhaal van Lodewijk den Breejen [ED 06012012] is me uit het hart gegrepen. Er barst nu een een discussie los over het jammerlijk verloren gegane Speelhuis en de toekomstplannen inzake wederopbouw of vernieuwing van dit theater. Al ettelijke jaren gaat het in Helmond over een goed onderkomen voor het monumentale gouden orgelbezit van de gemeente. Thans ligt er een grandioze kans om veel cultuur en alles wat daarmee te maken heeft onder te brengen in één groot gebouw. 't Speelhuis was toch een gouden architectonisch bouwwerk voor de stad. Bouw in ieder geval de ruwbouw van 't Speelhuis weer op en bouw hiervan vast richting voormalig Obragas-terrein een nieuwe grote theaterzaal met de aanpassingen die de huidige tijd en theaterproducties vragen. De bibliotheek staat aan een kant, dan kan aan de westkant ook een ander groot gebouw gepland worden. Zet vervolgens al die mooie orgels in het aangepaste interieur van het opgebouwde Speelhuis en laat heel cultureel Nederland zien wat Helmond kan, zowel in beslissings- als in daadkracht. Ga ervoor! B & W, de raad en de bevolking van Helmond hebben ondanks of juist dankzij deze catastrofe een unieke kans om iets moois en bruikbaars in hun stad te laten ontwerpen en te bouwen.

Ingezonden brief van Cor Rooijackers in ED d.d. 10.01. 2012